Doelstelling

Een tijdje geleden stelde ons kabinet als doelstelling dat er in 2020 minstens 200.000 elektrische voertuigen op de Nederlandse wegen rond moeten rijden. ‘Elektrische voertuigen’ wordt in dit geval gedefinieerd als voertuigen met een elektrische aandrijving, dus (plug-in) hybrides tellen ook mee. Ook gaat het niet alleen om personenauto’s, maar tellen bedrijfswagens, bussen, werkvoertuigen en motorfietsen eveneens mee. Voor het gemak vatten we deze voertuigen in dit artikel even samen onder de noemer ‘elektrische auto’s’. Eind oktober waren ‘we’ op de helft met 100.000 geregistreerde exemplaren. We lopen nu eens langs wat feiten om te kijken hoe haalbaar de doelstelling van 200.000 stuks in 2020 is.

Huidige aantallen

De grens van 100.000 zijn we eind oktober dus gepasseerd. Om precies te zijn stonden er toen 101.444 elektrische auto’s op Nederlands kenteken, wat eind november verder was gegroeid naar 103.826 stuks. Als we kijken naar de grafiek van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), gemaakt op basis van RDW-gegevens, zien we dat er begin 2012 nog nauwelijks elektrische auto’s waren geregistreerd. Nu, grofweg vier jaar later zijn we de 100.000 al voorbij. Als die stijgende lijn zich verder doorzet, is het mogelijk dat we in 2020 – nog eens vier jaar later – daadwerkelijk de 200.000 voorbij zijn. Gaat dat ook daadwerkelijk gebeuren?

Bijtelling

Dat is nog maar de vraag, want een overgroot deel van de elektrische voertuigen bestaat uit (plug-in) hybrides. Voor die categorie stoppen vanaf volgend jaar de bijtellingsvoordelen, die hoofdzakelijk voor de grote aantallen elektrische registraties hebben gezorgd. De bijtelling gaat met de jaarwisseling op de schop. Deels elektrische auto’s verliezen daarbij hun bijtellingsvoordeel, want voor alle auto’s met verbrandingsmotor geldt vanaf dan een percentage van 22%. Volledig elektrische auto’s blijven wel een voordeel houden, namelijk een bijtellingspercentage van 4%.

De vraag is echter wat de zakelijke rijders gaan doen die voorheen voor een (plug-in) hybride kozen. Gaan zij nu massaal aan de volledig elektrische auto? Of kiest de zakelijke rijder toch weer voor een auto met alleen een verbrandingsmotor, vanwege de praktische voordelen ten opzichte van een plug-in hybride en volledig elektrische auto?

Populaire auto’s en nieuwkomers

Personenauto’s hebben verreweg het grootste aandeel in het aantal elektrische voertuigen op onze wegen. Kijken we naar de deels elektrische plug-in hybrides, dan zien we dat de Mitsubishi Outlander PHEV flink aan kop gaat met 24.908 geregistreerde exemplaren (sinds 08-2013, op basis van RDW-gegevens). Daarna volgt de Volvo V60 Twin Engine (15.154 stuks), die op zijn beurt een flinke voorsprong heeft op de Volkswagen Golf GTE. Die neemt de derde plaats in met 9.902 geregistreerde exemplaren.

Bij de volledig elektrische auto’s liggen de podiumplaatsen dichter bij elkaar. Toch gaat de Tesla Model S gaat met 5.805 stuks ruim aan kop. De Nissan Leaf en Renault Zoe volgen op plek twee en drie met respectievelijk 1.683 en 1.357 exemplaren op Nederlands kenteken.

Een belangrijke nieuwkomer op de korte termijn wat betreft volledig elektrische auto’s is de Opel Ampera-e. Voorlopig is dat de een van de weinige auto’s die een ruime actieradius weet te combineren met een (relatief) betaalbare prijs. Op de iets langere termijn wordt in die categorie ook de Tesla Model 3 verwacht, hoewel diens komst mogelijk iets wordt uitgesteld. Op de zeer korte termijn heeft Renault de Zoe van een groter accupakket voorzien, waardoor ook die een ruime actieradius biedt voor een betaalbare prijs.

Export

De plug-in hybrides die nu al op kenteken staan en waarvan het leasecontract bijna afloopt – en niet verlengd zal worden – hebben op de Nederlandse tweedehandsmarkt weinig meer te zoeken. Voor de particulier bieden die auto’s weinig voordelen ten opzichte van een conventioneel aangedreven auto. Bovendien zijn er ook nog geen grote stimuleringsplannen van de overheid om de particulier in een elektrische auto te laten stappen. Een groot deel van de tweedehands plug-ins zal worden geëxporteerd naar het buitenland, naar landen waar ze nog wel financiële voordelen genieten. Dat levert meer elektrische auto’s op in die landen, maar bij ons kan het aantal elektrische auto’s daardoor zomaar naar de 90.000 terugzakken. Daarna zal dat aantal ongetwijfeld weer gaan stijgen, maar wanneer en in welke mate…?

Conclusie

Gaat de doelstelling van het kabinet gehaald worden? Daar zijn zeker kansen voor. Als de groei van de afgelopen jaren doorzet, is de doelstelling zeker haalbaar. Maar zet die groei wel door? Zal de huidige stimulering genoeg zijn om de zakelijke rijder naar volledig elektrische auto’s over te laten stappen? En de particulier? Daarvoor zijn nog geen stimuleringsmaatregelen in zicht. Wel zijn er betaalbaardere volledig elektrische auto’s op komst. Dat geeft nog hoop. De verkoop van (plug-in) hybrides zal daarentegen ongetwijfeld gaan inzakken, terwijl die auto’s voor het grootste deel van de elektrische verkopen zorgden. De (waarschijnlijk lichte) groei van volledig elektrische auto’s zal daar niet tegen op kunnen wegen. De doelstelling van het kabinet is theoretisch haalbaar, maar of dat ook voor de praktijk geldt… Wij denken dat het lastig gaat worden.